obilir Ramazan ayının gelmesi ile Müslüman olan her bireyi tatlı bir telaş kaplar. Aile ve arkadaşları buluşturan iftar sofraları, geleneksel sahur ritüelleri ve ibadet etmenin, edebilmenin manevi hazzı anlamını taşır Ramazan… Ramazan ayı demek oruç tutmak demektir. Nefsin terbiye edildiği bu dönemde bedenimiz bir takım değişikliklere uğrar. Gün boyu yemek yenilmemesi beden üzerinde bazı farklılıklar yaratır. Bu farklılıkların ne olduğunu bilmek, sağlıklı bir Ramazan geçirmenin ilk adımıdır.
Bu makalemde size oruç tutmanın beden üzerinde ne gibi değişikliklere neden olduğunu, sağlığınızı hangi alanlarda etkileyebileceğini paylaşmak istiyorum. Yaşanacak belirtileri bilmek, önlem almak için önemlidir… Peki, nedir orucun bedene etkileri?
Oruç tutmaya başlandığında ilk günler bir takım zorluklar yaşanabilir… Uykusuzluk, baş ağrısı, dikkat – konsantrasyon bozukluğu, bağırsak faaliyetlerinin yavaşlaması bu zorluk ve belirtilerin başında gelir. Bu belirtiler neye bağlı oluşur ve nasıl önlenebilir?
Oruç Tutmaya Bağlı Baş Ağrısı
Oruç tutmaya başlayan bireylerin pek çoğu oruç tutmaya başladıkları ilk günlerde sıklıkla baş ağrısı çekerler. Bu baş ağrılarının nedeni aç kalmaya bağlı kan şekerinin düşmesidir. Ramazan ayı dışında da baş ağrısı sorunu yaşıyor, migren rahatsızlığına sahip ya da kronik hipoglisemi sorununuz var ise oruç tutarken almanız gereken önlemleri doktorunuza danışmanızı öneririm. Oruç tutarken baş ağrısı yaşanması sağlıklı ve sorunsuz bedenlerde de kendini gösterebilir. Sigara kullanan, kafeini gün boyu fazlası ile tüketen bireyler oruç tutmaya başladıklarında baş ağrısı sorunu ile karşılaşabilirler. Ramazan ayı gelmeden evvel vücudunuzu bu ve benzeri maddelerden arındırmaya çalışmak, sigarayı azaltmak hatta bırakmak; kafein ağırlıklı ürünlerin tüketimini azaltmak rahat bir Ramazan ayı geçirmek için önemlidir.
Oruç Tutanlarda Dikkat-Konsantrasyon Bozuklukları
Tıpkı baş ağrısı gibi dikkat ve konsantrasyonun bozulmasına da kan şekerinin düşüşü neden olur. Gün boyu aç kalan kişilerde sıklıkla, halsizlik, baş dönmesi, yorgunluk hatta çarpıntı gibi sıkıntılar baş gösterebilir. Oruç başlangıcında kendini gösteren bu şikayetler bedenin oruç tutmaya alışması ile azalır hatta kaybolur. Bu nedenle ilk bir iki gün bu sıkıntıları yaşamak normaldir. Özellikle hem oruç tutup hem de çalışacak olanların, araç kullananların dikkat bozukluğu yaşaması beklenen bir sonuçtur. Ayrıca kan şekerinin düşmesi bireyin kolaylıkla öfkelenebilmesine neden olduğundan Ramazan ayı sürecinde bireylerin daha dikkatli olması ve istenmeyen olaylardan kaçınması önemlidir. Dikkat bozukluğu problemi yaşayan kişilerin Ramazan ayı sürecinde mümkünse araç kullanmamaya çalışmaları, unutkanlık sorunu yaşayanların ev kazalarına karşı tedbir almaları gereklidir.
Oruç Tutanlarda Bağırsak Faaliyetlerinin Yavaşlaması
Oruç tutmaya başlandığında bireyin sindirim sisteminde de bir takım değişiklikler olur. Hazımsızlık bu problemlerin en başlıca karşılanılanıdır. Beslenme alışkanlıklarının değişmesi ile birlikte sindirim sisteminin bu yeni duruma alışması zaman alır. Bu nedenle oruç tutulmaya başlanan ilk günlerde kabızlık gibi sorunlar yaşanabilir, sabırlı olup beklemek gerekir. Bağırsak faaliyetleri yavaşlayan kabızlık sorunu yaşayan bireylerin sahurda kuru kayısı ya da incir yemeleri önerilir. Lif yönünden zengin gıdaların tüketilmesi, posalı yiyeceklerin sahur ve iftar menülerine eklenmesi bağırsak faaliyetlerini rahatlatacaktır.
Oruç Tutan ve Böbrek Sorunu Olanlar Dikkat!
Böbrek yetmezliği, taş, kum gibi bilinen ya da henüz farkına varılmamış böbrek sorunu olanların Ramazan dönemine ekstra dikkat etmeleri gerekir. Uzun süre susuz kalacak olan beden böbrek hastalıklarının adeta tetikçisi. Eğer böbrek ile ilgili bir sıkıntınız var ise uzmanlar kesinlikle oruç tutulmamasını öneriyor. Dikkat!
Oruç Tutanlarda Uyku Problemi
Oruç tutan bireylerde sıklıkla görülen problemlerden bir diğeri de uyku düzeninin bozulması ve uyku sorunu yaşanmasıdır. Özellikle oruç tutmaya başlanılan ilk zamanlarda bu sorun kendini daha belirgin olarak gösterir. Oruç tutmanın en önemli öğünlerinden biri de sahura kalkmaktır. Havaların sıcak olduğu yaz dönemlerine denk gelen Ramazan aylarında uyku sorunları kendini daha fazla hissettirir. Zaten sıcakta uyku uyumak başlı başına bir sorunken bir de sahura kalkıp tekrar uykuya dalmak (tok karnına) kimi bünyelerde uykusuzluğu tetikleyebiliyor. Uyunacak odanın serinletilmesi, midenin ağır yemeklerle doldurulmaksızın beslenilmesi uyku sorununu en az seviyede yaşamanıza yardımcı olacaktır.
Hayırlı ve sağlıklı Ramazanlar dilerim…
